نهی از حج تمتع

ن 

پیغمبر اکرم صلّی اللّه علیه وآله خود فریضه حج تمتع را انجام داد. و از سوی خداوند متعال مأمور به انجام آن گردید. نص صریح گفتار خداوند این است: 

پس هر که با پایان بردن عمره تمتّع به سوی حج تمتّع رود، آنچه از قربانی میسر است [قربانی کند]. و هر کس به قربانی تمکّن نیافت سه روز در ایام حجّ روزه بدارد و هفت روز هنگام مراجعت، که ده روز تمام شود این عمل بر آن کس است که اهل شهر مکّه نباشد. (آیه ۱۹۶ سوره بقره) 

ولی روزی عمر در منبر خطبه خواند و ضمن آن با کمال صراحت و بی پروایی گفت: دو متعه در زمان پیامبر اکرم صلوات الله علیه واله (حلال) بوده و من امروز آنها را حرام میکنم و مرتکبین آنها را به کیفر میرسانم. یکی متعه زنان و دیگری متعه حج. (۱) 

و در روایت دیگر آمده است که عمر گفت: دو متعه در زمان رسول الله صلی الله علیه و اله و خلافت ابوبکر بود. و من امروز از آنها نهی می‌کنم (حرام می‌کنم) (۲) 

همچنین ابو موسی می‌گوید: عمر گفت: حج تمتّع سنّت پیغمبر است، ولی من می‌ترسم حاجیان در زیر درخت با زنان خود همبستر شوند، سپس با آنها به حج بروند!! (۳) 

از ابن عباس می‌گوید: شنیدم که 

عمر می‌گفت: به خدا قسم من شما را از حج تمتع نهی می‌کنم در حالی که به طور قطع آن در کتاب خدا آمده است و خودم آن را با رسول الله ص انجام می‌دادم!! (۴) 

***** 

(۱) تفسیر الرازی ج ۲ / ۱۶۷ وج ۳ / ۲۰۱ و ۲۰۲ ط ۱، شرح نهج البلاغة لابن أبی الحدید ج ۱۲ / ۲۵۱ و ۲۵۲ وج ۱ / ۱۸۲، البیان والتبیان للجاحظ ج ۲ / ۲۲۳، أحکام القرآن للجصاص ج ۱ / ۳۴۲ و ۳۴۵ وج ۲ / ۱۸۴، تفسیر القرطبی ج ۲ / ۲۷۰ وفی طبع آخر ج ۲ / ۳۹، المبسوط للسرخسی الحنفی باب القرآن من کتاب الحج وصححه ج، زاد المعاد لابن القیم ج ۱ / ۴۴۴ فقال ثبت عن عمر وفی طبع آخر ج ۲ / ۲۰۵ فصل اباحة متعة النساء، کنز العمال ج ۸ / ۲۹۳ و ۲۹۴ ط ۱، ضوء الشمس ج ۲ / ۹۴، سنن البیهقی ج ۷ / ۲۰۶، الغدیر للامینی ج ۶ / ۲۱۱، المغنی لابن قدامة ج ۷ / ۵۲۷، المحلی لابن حزم ج ۷ / ۱۰۷، شرح معانی الاثار باب مناسک الحج للطحاوی ص ۳۷۴، مقدمة مرآة العقول ج ۱ / ۲۰۰. 

(۲) قال عمر: " متعتان کانتا علی عهد رسول الله صلی الله علیه وسلم وعلی عهد أبی بکر رضی الله عنه وأنا أنهی عنهما ". راجع: وفیات الاعیان لابن خلکان ج ۲ / ۳۵۹ ط ایران، الغدیر ج ۶ / ۲۱۱. 

(۳) أخرجه الامام أحمد من حدیث عمر فی ص ۴۹ من الجزء الاول من مسنده (منه قدس). مسند أحمد ج ۱ / ۴۹، 

الغدیر ج ۶ / ۲۰۲ عن المسند. 

(۴) وعن ابن عباس قال: سمعت عمر یقول: والله انی لانهاکم عن المتعة وانها لفی کتاب الله ولقد فعلتها مع رسول الله صلی الله علیه وآله یعنی العمرة فی الحج. راجع: سنن النسائی ج ۲ / ۱۶، تاریخ ابن کثیر ج ۵ / ۱۰۹. اعتراف عمر ان الرسول صلی الله علیه وآله فعل متعة الحج وهی فی کتاب الله: صحیح مسلم ص ۸۹۶ ح ۱۵۷، مسند الطیالسی ج ۲ / ۷۰ ح ۵۱۶، مسند أحمد ج ۱ / ۴۹ و ۵۰ ط ۱، سنن ابن ماجة ص ۶۹۲ ح ۲۹۷۹، کنز العمال ج ۵ / ۸۶ ط ۱، مقدمة مرآة العقول ج ۱ / ۲۲۵، حلیة الاولیاء ج ۵ / ۲۰۵.