اهل سنت و ادعای تواتر در احادیث امام مهدی
ا
میان عالمان و محدثان اهل سنت، برخی پا را از تصحیح احادیث مهدوی فراتر نهاده و دربارة آن‌ها ادعای تواتر کرده اند. حدیث متواتر، به حدیثی می‌گویند که در همه طبقات سند آن، تعداد راویان به اندازه ای زیاد باشد که امکان تبانی بر دروغ، در آن وجود نداشته باشد؛ یعنی جای هیچ شک و شبهه ای در صحت خود را باقی نگذارد. اکنون به برخی از این افراد اشاره می‌کنیم:
ابوالحسن محمد بن حسین آبری سجستانی (متوفای۳۶۳ق): وی در کتاب مناقب الشافعی ذیل نام محمد بن خالد جندی راوی حدیث جعلی «لا مهدی الا عیسی بن مریم» دربارة احادیث مهدوی، ادعای تواتر و قطعی الصدور بودن کرده است.
حافظ محمد بن یوسف کنجی شافعی (متوفای ۶۵۸ق): در کتاب البیان فی اخبار صاحب الزمان آخر باب یازدهم.
شمس الدین محمد بن احمد قرطبی (متوفای ۶۷۱ه. ق): وی در کتاب التذکره فی احوال الموتی و امور الاخره؛ پس از نقل حدیث «لامهدی الاّ عیسی» و ردّ این حدیث می‌نویسد: «احادیث متواتری از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دال بر ظهور حضرت مهدی و این که از فرزندان فاطمه علیها السلام است، موجود می‌باشد».
حافظ جمال الدین مزی (متوفای ۷۴۲ق): او در کتاب تهذیب الکمال فی اسماء الرجال با ردّ حدیث محمد بن خالد جندی «لا مهدی الا عیسی» می‌نویسد: «احادیث متواتری بر مهدی علیه السلام دلالت دارد».
ابن قیم جوزیه حنبلی (متوفای ۷۵۱ق): وی از شاگردان ابن تیمیه است و در کتاب منارالمنیف می‌نویسد: «احادیث دال بر خروج مهدی، در صحیح ترین سندها آمده و در حد تواتر است».
ابن حجر عسقلانی (متوفای ۸۵۲ ه. ق): او در کتاب تهذیب التهذیب می‌نویسد: «خبرها و روایات متواترند بر این که مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از این امت است و عیسی بن مریم خواهد آمد و پشت سر او نماز خواهد گزارد.
شمس الدین سخاوی (متوفای ۹۰۲ ق): کتّانی از عالمان اهل سنت درباره او می‌نویسد: «افراد زیادی از او نقل کرده اند که احادیث امام مهدی متواترند».
ابن حجر هیتمی (متوفای ۹۷۴ ق) در کتاب الصواعق المحرقة.
شیخ مرعی بن یوسف حنبلی (متوفای ۱۰۳۳ق) در کتاب فرائد الفکر فی الامام المهدی المنتظر.
محمد بن عبدالرسول حسینی برزنجی (متوفای ۱۱۰۳ ق) در کتاب الاشاعة لا شراط الساعة.
محمد بن عبدالباقی زرقانی مالکی (متوفای۱۱۲۲ق) در کتاب شرح المواهب اللذیه.
شیخ محمد سفارینی حنبلی (متوفای ۱۱۸۸ق) در کتاب لوائح الانوار البهیة طی عبارت جالبی می‌گوید: «کثرت بخروجه الروایات حتی بلغت حد التواتر المعنوی و شاع ذلک بین علماء السنة حتی عد من معتقدا تهم».
شیخ محمد بن علی حبان (متوفای ۱۲۰۶ق) در کتاب اسعاف الراغبین.
قاضی محمد بن علی شوکانی (متوفای ۱۲۵۰ ق) در کتاب التوضیح فی تواتر ماجاء فی مهدی المنتظر و الدجال و المسیح.
سید مؤمن بن حسن شبلنجی (متوفای ۱۲۹۱ق): وی در کتاب نور الابصار فی مناقب آل بیت النبی المختار می‌نویسد: «اخبار متواتر از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم رسیده که امام مهدی از اهل بیت ایشان است و جهان را پر از عدل و داد خواهد کرد».
سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی (متوفای ۱۲۹۴ق) در کتاب ینابیع المودة.
محمد صدیق حسن قنوجی بخاری (متوفای ۱۳۰۷ ق) در کتاب الاذاعة لما کان و مایکون بین یدی الساعة می‌گوید:
«شکی نیست که مهدی در آخر الزمان خروج خواهد کرد و اخبار براین مطلب تواتر دارند».
ابوعبدالله محمد بن جعفر کتانی مالکی (متوفای ۱۳۴۵ ق) در کتاب نظم المتناثر من الحدیث المتواتر می‌نویسد: «والحاصل أن الاحادیث الوارده فی المهدی متواترة».
ابوالفیض احمد بن محمد غماری حسینی شافعی (متوفای ۱۳۸۰ ق) در کتاب ابراز الوهم المکنون من کلام ابن خلدون می‌نویسد: «روایات دربارة امام مهدی متواتر است؛ اگرچه این مطلب بر برخی مردم مخفی مانده باشد».
این عالمان اهل سنت و برخی دیگر که نامشان را ذکر نکردیم، در احادیث مهدی ادعای تواتر دارند. البته برخی دانشمندان معاصر از اهل سنت نیز این ادعای تواتر را در مقالات یا کتب خود تأیید کرده اند که پرداختن به آن از حوصله این رساله بیرون است. پرداختن به برخی دانشمندان صاحب نام اهل سنت در این رساله، فقط برای توجه به این مسأله است که مهدویت نه محصول اندیشه شیعی و نه مسأله ای است که خودبه خود ظهور یافته باشد؛ بلکه اساس مسأله مهدویت، ریشه در اعتقادات اسلامی دارد. وجود مبارک پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم ظهور و خروج آن را وعده داده است و عالمان فراوانی از اهل سنت نیز به تواتر احادیث نبوی در این موضوع اشاره کرده اند.
[مهدویت در صحاح سته - صفحه ۲۴]
