بیعتم را فسخ کنید! من بهترین نیستم!

ابوبکر مکرر بر منبر می‌گفت: 

اقیلونی اقیلونی فلست بخیرکم و علی فیکم 

یعنی مرا رها کنید رها کنید بیعت من را فسخ کنید! من بهترین فرد شما نیستم در حالیکه علی علیه السلام در میان شماست!!. (۱) 

و نیز ابوبکر گفت: محققا بیعت بر خلافت کاری حساب نشده و شرزا بود که خداوند شرش را برطرف نمود و من از برپا شدن فتنه ترسیدم... بی شک بار عظیمی را به دوش افکندم که مرا تاب و توان آن نباشد و راستی که دوست داشتم نیرومندترین افراد مردم به جای من عهده دار آن می‌شد، و همچنان از مردم عذر خواهی می‌کرد. (۲) 

همچنین آمده است که گفت: من از رأی (بیعت) شما گذشتم، چه بهترین شما نیستم. پس با بهترین خود بیعت کنید. (۳) 

به روایت دیگر آمده است: من متصدی زعامت و رهبری شما شدم در حالیکه بهترین شما نیستم، پس اگر راه راست پیمودم مرا یاری دهید و اگر به انحراف و کجی کشیده شدم، مرا به راستی وادار کنید. (۴) 

این جمله بسیار معروف و مشهور است و حتی مولا علی علیه السلام نیز به این جمله ابوبکر در خطبه شقشقیه اشاره می‌کنند. در آنجایی که حضرت میفرمایند: "در همان اثناء که (ابوبکر) در حیات خود از آن کناره گیری می‌نمود" مولا علی علیه السلام به این نکته اشاره می‌کنند که ابوبکر در حیات خویش و در زمان حکومتش از مردم می‌خواست او را رها کنند و بیعتش را فسخ کنند. یعنی خود ابوبکر می‌دانست که صلاحیت حکومت و خلافت را ندارد! 

***** 

(۱) شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۱ ص 

۱۶۹- نهج البلاغه عبده، ص ۴۰ چاپ دوم. بحارالانوار ج۳۰ ص۴۹۷ 

(۲) شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ۲/۵۰ و ۶/۴۷ 

(۳) کنزالعمال ۵/۶۵۶ و۶۳۱ 

(۴) شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ۱۷/۱۵۶